της Φιλίας Τούντα, MBA, Ba, Di
«Χαβαλεδάκης Γιώργος το όνομά μου, ότι θωρείτε επαέ είναι δημιούργημά μου. Ρωτάτε αν είμαι ωραίος; Όχι, μα έχω αγαπήσει! Ρωτάτε είμαι νέος; Όχι, αλλά έχω ζήσει! Ρωτάτε αν είμαι αθάνατος; Όχι, αλλά έχω δημιουργήσει! Σε τούτη την πέτρα από μαδάρα κρητική έχω καταθέσει κομμάτια από ψυχή. Κοιτάξτε και θαυμάστε της πέτρας τη μαγεία, μην αγγίζετε παράκληση θερμή, φωνάζει μέσ’ απ’ την πέτρα η ψυχή, μη με λαβώνετε αθάνατη να μείνει πέτρα και ψυχή».
Εκεί που η λογική σταματά… η φαντασία ξεκινά!
Ότι ονομάζουμε τέχνη και το θαυμάζουμε ως ποικιλία μορφών μέσα στην ιστορία έχει ως πηγή του τη φαντασία του ανθρώπου. Τέχνη είναι κατά βάθος η δημιουργία μορφών, όπου μέσα ο άνθρωπος βάζει το νόημα της ζωής του. Εκεί μέσα στους ελαιώνες μάζεψε την ψυχή του, όπως λέει ο «καλλιτέχνης», με πέτρες αλλόκοτες κάθε μεγέθους από τα Κρητικά Βουνά και έφτιαξε ένα μουσείο πέτρας.
Η στιγμή της άφιξής μας στο παραδοσιακό κτίριο του «Κούμου» (φωτογραφία), στο γραφικό χωριό Καλύβες Χανίων της Κρήτης, είναι καθοριστική. Ένα μικρό «αρχιτεκτονικό θαύμα» ξεχειλίζεται μπροστά μας. Κτίρια, σπηλιές, δώματα όλα πέτρινα, το βασίλειο της πέτρας και η βουβή ομορφιά της παντού, κανένα σημείο χωρίς πέτρα και κανένα σημείο χωρίς να αφήνει την αίσθηση του ανθρώπου που δέθηκε μαζί της και την έκανε να μιλάει στα χέρια του. Στην είσοδο του πανέμορφου αυτού χώρου υπάρχει το γραφικό εκκλησάκι της Αγίας Λυδίας, φτιαγμένο εξολοκλήρου από ακατέργαστη κρητική μαδάρα, μυστηριώδη όλο ζωή και χάρη. Η Κρητική μαδάρα που τόσο άφθονη βρίσκεται στα άγρια βουνά της Κρήτης κυριαρχεί παντού επιβλητική, περήφανη, όπως οι κάτοικοι της άλλωστε.
Καλαίσθητα καθίσματα, τραπέζια, κάγκελα, ανθρώπινες μορφές, αλλά και ζώα υπάρχουν παντού όλα φτιαγμένα από πέτρα γεμάτα κίνηση και λαμπρότητα. Το πέτρινο σιντριβάνι απ’ όπου μέσα από τις πέτρες αναβλύζει πεντακάθαρο νερό σε καλεί να το χαζέψεις με τις ώρες. Ψηλά σαν «πολύφωτο» μια ρίζα ελιάς σφιχταγκαλιάζει το χώρο χαρίζοντάς του μια ανεπανάληπτη ομορφιά σαν να έχει ζωή. Παντού πετρόχτιστα οικοδομήματα που μέσα τους φιλοξενούν δυσεύρετα σκεύη, έπιπλα και εργαλεία μιας άλλης εποχής. Ένα μοναδικό ταξίδι στο χρόνο, τότε που ο επινοητικός, αλλά πρωτόγονος άνθρωπος έκανε τα πρώτα του βήματα προς τον πολιτισμό.
Πέτρες τιθασευμένες, τοποθετημένες με τάξη και αρμονία η μία πάνω στην άλλη, η μία δίπλα στην άλλη με σφήνες ή χωρίς, δεμένες μεταξύ τους με τους νόμους της ισορροπίας και της βαρύτητας, στέκουν αιώνιοι «τοποτηρητές». Δημιουργούν ασύμμετρα γεωμετρικά σχήματα, επιβάλλουν τη δική τους αρχιτεκτονική τοπίου, στρίβουν, ανηφορίζουν ακολουθώντας το ανάγλυφο του εδάφους.
«Από το 1990 ξεκίνησα να δημιουργώ στο χωριό μου, τις Καλύβες Αποκορώνου, με πρώτη ύλη την… πέτρα. Πέτρα Μαδάρας, ψημένη στον καυτό ήλιο το καλοκαίρι και σκεπασμένη με χιόνι το χειμώνα», μας είπε ο δημιουργός. Η Φύση υπομονετικά, αδιάκοπα τις λάξευε και έδωσε σχήματα και μορφές. Κάθε πέτρα είναι διαλεγμένη. Άλλες μικρές, μιας παλάμης μέγεθος κι άλλες που μας ξεπερνούν. Η μια πέτρα συντροφεύει με την άλλη και δημιουργούν, στολίζονται. Όταν συντροφέψουν πολλές στα Κρητικά Όρη τότε γίνονται η προστασία του βοσκού, ο χώρος κατασκευής τυριού και αποθήκευσης, «Ο ΚΟΥΜΟΣ».
Η «πέτρα» έχει τη δική της «σκληρή» ομορφιά, αλλά ζεις με όλα τα κύτταρά σου αυτή τη διαφορετική αίσθηση που σου καθορίζει τη ζωή και τις σκέψεις.
Το μεράκι, η φαντασία και η αγάπη για τον τόπο αποτυπωμένη σε μια πέτρα…
