Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), Γιάννης Ρέτσος, μίλησε:
1. Στο Business Stories της εφημερίδας ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ – 17/05/2020 (δείτε ΕΔΩ)
2. Στην ΕΡΤ1 (Εκπομπή – μαγκαζίνο «Επιλογές» – 16/05/2020)
3. Στο ραδιοφωνικό σταθμό ΘΕΜΑ 104,6 – 15/05/2020
4. Στον Alpha (Εκπομπή – Μαγκαζίνο «Εκτός Γραμμής» – 14/05/2020)
Μεταξύ πολλών άλλων ο κ. Ρέτσος είπε:
– Παραμένει η αγωνία διότι ακόμα δεν έχουμε καθαρό τοπίο. Δεν μπορούμε να κάνουμε καμία πρόβλεψη και δεν μπορούμε ασφαλώς να πούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα…
– Είχε ξεκαθαριστεί, ότι δεν υπήρχε πιθανότητα να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή απόφαση. Αυτό το ξέραμε εδώ και καιρό. Δεν υπήρχε καμία ψευδαίσθηση ότι θα βγει κοινό ευρωπαϊκό πρωτόκολλο, ούτε για τη φιλοξενία, ούτε για τις μεταφορές.
– Να παρατηρήσω εδώ ότι δεν έχει ανακοινωθεί κάτι ακόμα. Ότι έχει ακουστεί είναι προϊόν διαρροής, δεν υπάρχει ανακοινωμένο επίσημο υγειονομικό πρωτόκολλο. Με ρωτήσατε ως κοινωνικό εταίρο και οφείλω να έχω και την ανάλογη σοβαρότητα του ρόλου μου, οπότε δεν θα σχολιάσω με τίποτα διαρροές… Εμείς επιχειρήσαμε και προσπαθήσαμε και θα ήμασταν συνεπείς σε αυτό που είπαμε, ως κοινωνικοί εταίροι, κάναμε τις προτάσεις μας στο πλαίσιο του ρεαλισμού και της βιωσιμότητας και θέλω να σας πω εδώ μια προσωπική μου εκτίμηση, ότι προφανώς σήμερα που είμαστε ακόμα στην καρδιά της διαχείρισης του υγειονομικού ζητήματος, θα ανακοινωθούν κάποιες προδιαγραφές και κάποια πρωτόκολλα που σε πολλούς θα ακουστούν ενδεχομένως υπερβολικά. Όμως πιστεύω ότι με τη σταδιακή καλή εξέλιξη του υγειονομικού θέματος, μέχρι να φτάσουμε στον Ιούλιο που ουσιαστικά θα ξεκινήσει η όποια τουριστική σεζόν φέτος, έτσι όπως γίνεται και στους άλλους τομείς της οικονομίας, αν εξελιχθούν καλά τα υγειονομικά, θα υπάρξουν βελτιώσεις προς τη κατεύθυνση της ελάφρυνσης.
– Προκύπτουν δύο βασικά ζητήματα για τα οποία θα χρειαστούν επιπλέον διασφαλίσεις. Το πρώτο έχει να κάνει με το πώς θα ελέγχεται η εφαρμογή των υγειονομικών κανόνων από τις τουριστικές επιχειρήσεις και το δεύτερο αν αυτά τα πρωτόκολλα συνεπάγονται θέματα αστικής ευθύνης. Στον τουρισμό, γενικότερα, κατά καιρούς ανακύπτουν ζητήματα για θέματα αστικής ευθύνης σε ξενοδοχεία, όπως μπορεί να ανακύψει για περιπτώσεις τροφικών δηλητηριάσεων, ατυχημάτων σε τουριστικές εγκαταστάσεις κ.τ.λ. Για τον COVID-19 δεν υπάρχει η δικλίδα των ασφαλιστικών αποζημιώσεων και είναι κάτι το οποίο συζητάμε αυτή τη στιγμή ώστε να βρεθεί ένας τρόπος για να διασφαλίζονται οι επιχειρήσεις έναντι αναίτιων τυχόν διεκδικήσεων από πελάτες, αν οι τελευταίοι υποστηρίξουν ότι νόσησαν επειδή, για παράδειγμα, το ξενοδοχείο δεν εφάρμοσε σωστά τα υγειονομικά μέτρα. Υπάρχει ανασφάλεια για το θέμα της έγερσης αποζημιώσεων, που απασχολεί όλο τον κλάδο, ακόμη και τις ασφαλιστικές εταιρείες.
– Μένει να δούμε τώρα το επόμενο διάστημα, τις επόμενες 2 – 3 εβδομάδες κατ’ αρχήν πώς θα ξαναπετάξουν τα αεροπλάνα. Διότι χωρίς αεροπλάνα δεν έχουμε ουσιαστικά μεταφορά. Δεν μπορούμε να μιλάμε για τουρισμό. Νομίζω ότι μέσα στο Μάιο θα υπάρχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα. Είναι πολύ θετικό ότι έφυγε από το τραπέζι το ζήτημα των κενών θέσεων στα αεροπλάνα, που για τις αεροπορικές ήταν μια κόκκινη γραμμή. Δεν θα μπορούσαν να πετάξουν αλλιώς. Θεωρώ ότι μέσα στο Μάιο αυτό θα μπορέσει λίγο να ξεκαθαριστεί οπότε μετά θα έχει την ευκαιρία η ελληνική κυβέρνηση, η ελληνική πολιτεία να διερευνήσει ποιες είναι εκείνες οι πιθανές συμφωνίες που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν κάποιο τουριστικό ρεύμα στη χώρα μας μετά τον Ιούλιο.
– Πιο γρήγορα μπορεί να έρθουν επισκέπτες από το Ισραήλ, την Κύπρο, καθώς επίσης και από τα Βαλκάνια, αν και ο όγκος των τουριστών από αυτές τις αγορές δεν μπορεί να είναι μεγάλος.
– Το στοίχημα το μεγάλο είναι με τη Γερμανία. Διότι η Γερμανία είναι η πρώτη αγορά με βάση τα στοιχεία του 2019. Οπότε μία συμφωνία με τη Γερμανία θα μπορούσε να δημιουργήσει μια κρίσιμη μάζα και να οδηγήσει εποχικές επιχειρήσεις στο άνοιγμα… Αν θέλουμε να μιλήσουμε για τουρισμό, δεν θα μπορούσε να μην είναι στο τραπέζι μία πιθανή συμφωνία με τη Γερμανία. Και από εκεί και πέρα υπάρχουν μικρότερες χώρες, σημαντικές για την Ελλάδα. Θα πω ενδεικτικά την Πολωνία, τα Βαλκάνια, το Ισραήλ, την Κύπρο και ίσως και κάποιες εκτός Ε.Ε. Το Ισραήλ είναι εκτός Ε.Ε. αλλά και κάποιες ακόμα αραβικές χώρες οι οποίες δεν είναι τόσο ο αριθμός των επισκεπτών σημαντικός, όσο το συνάλλαγμα που φέρνουν για συγκεκριμένους προορισμούς.
– Όσον αφορά τις κρατήσεις, αυτές που προϋπήρχαν για το καλοκαίρι εξακολουθούν να υφίστανται μεν, από τη στιγμή που ο πελάτης δεν υποχρεούται να πληρώσει ακυρωτικά, όμως είναι πλασματικές. Οι πραγματικές κρατήσεις θα προκύψουν μετά το άνοιγμα των συνόρων.
– Αν υπάρξει ρεύμα από το εξωτερικό φέτος στην Ελλάδα και στο 1/4 και στο 1/3 του περσινού, θα είναι μερικά εκατομμύρια άνθρωποι που θα έρθουν. Όταν έχουμε μια πανδημία σε εξέλιξη, προφανώς θα έχουμε και κάποια κρούσματα. Είναι λοιπόν πάρα πολύ σημαντικό να υπάρχει μια ξεκάθαρη διαδικασία στην οποία θα εμπλέκονται όλοι, κυρίως οι υγειονομικοί που πολύ καλά έχουν διαχειριστεί την κατάσταση μέχρι σήμερα, να υπάρχει ένας τρόπος διαχείρισης αυτών των φαινομένων. Θα πρέπει να πηγαίνουμε εβδομάδα την εβδομάδα. Είναι πάρα πολύ δύσκολη η κατάσταση, ήταν από την αρχή πολύ δύσκολη, θα παραμείνει πολύ δύσκολη, θέλει ψυχραιμία, ρεαλισμό και ξεκάθαρες διαδικασίες.
– Προφανώς το καλοκαίρι του 2020 θα είναι μια γέφυρα, μια περιορισμένη σεζόν, δύο τριών μηνών, αν προχωρήσουν καλά οι συμφωνίες και κυρίως με τη γερμανική αγορά όπως σας είπα και με τις υπόλοιπες μικρότερες αγορές, ένα κομμάτι ανάκτησης θα υπάρξει.